Hang je zinnen en alinea's aan elkaar door het gebruik van structuuraanduiders. Gebruik verwijswoorden zoals 'die' en 'dat' om te verwijzen naar wat je gezegd heb. Let erop dat je ze correct gebruikt. Of gebruik signaalwoorden. Die laatste vind je terug in onderstaande tabel.

Als je wil, kan je deze tabel ook als pdf afdrukken: lijst verbind met woorden.

Som op

bv. De Cs-uitwisseling gebeurt met behulp van Cs-acetaat wat basische eigenschappen heeft, waardoor niet alleen een uitwisseling maar ook een verandering van de katalysatorstructuur plaatsvindt.

Alternatieven:

• verbindingswoorden
  • ten eerste … ten tweede, en, eveneens, ook, enerzijds … anderzijds, aan de ene kant … aan de andere kant, niet alleen… maar ook…
  • zowel ... als, tevens, daarbij, vervolgens, bovendien, verder, voorts, een andere, daarnaast, ten slotte, tot slot
  • zo, zoals, bijvoorbeeld, met name, onder andere, en dergelijke, onder meer, een voorbeeld (hiervan) is, dat is het geval bij, dat komt voor bij, ter illustratie, dat blijkt uit, naar verluidt, onder meer, ter verduidelijking
• Uitdrukkingen:
  • Daarbij komt nog dat
  • Hierbij kan nog vermeld worden dat
  • Hetzelfde geldt voor

Typische fouten

• Wanneer je je laatste punt aanhaalt in een opsomming, schrijf je 'ten slotte’, in twee woorden. ‘Tenslotte’, in een woord, betekent 'per slot van rekening’. bv. Ik kan me toch ook vergissen; ik ben tenslotte toch ook maar een mens.
• Schrijf je ‘ten eerste’, zorg er dan voor dat je ook altijd een ‘ten tweede’ schrijft (of: ‘verder’, daarnaast,…)

Orden

bv. Vervolgens wordt in sectie 1.2 uitleg gegeven over de gebruikte datasets en software.

Alternatieven:

• verbindingswoorden: eerst, vervolgens, dan, daarna, later, voorafgaand, toen, terwijl, voordat, nadat, zodra, intussen, vroeger
• uitdrukkingen: In de eerste plaats

Geef een voorbeeld

bv. Zo kan er voor gekozen worden om de tijdsintervallen te modelleren volgens stijgend begintijdstip.

Alternatieven:

• verbindingswoorden: zoals, bijvoorbeeld, zo, een voorbeeld, onder andere, anders geformuleerd, met andere woorden, ter verduidelijking
• uitdrukkingen:
  • Een voorbeeld hiervan is
  • Dat blijkt uit
  • Dat komt voor bij
  • Denk maar (eens) aan
  • Om duidelijk te maken hoe
  • Ter illustratie vermeld ik
  • Neem nu

Typische fouten

De juiste afkorting van 'bijvoorbeeld' is bijv. of bv., niet: vb. of bvb.

Vergelijk

bv. Het waren indrukwekkende gebouwen die, net als de burgerhospitalen, als grote hallen werden opgebouwd.

Alternatieven:

• verbindingswoorden: net als, zoals, evenals, hetzelfde als, eveneens, evenzeer, evenzo, net zo
• uitdrukkingen: In vergelijking met, Vergeleken met

Typische fouten

Als twee delen niet gelijk zijn, gebruik je 'dan'. Als ze gelijk zijn, gebruik je 'als'. bv. Hij is groter dan zijn vader maar even groot als zijn broer.

Leg uit waarom of hoe

bv. Er werd gebruik gemaakt van een bio-assay om endotoxine-activiteit te kwantificeren.

Alternatieven: 

• verbindingswoorden: om ... te, door te, opdat, daarmee, waarmee, daartoe, teneinde, daarvoor, met
• uitdrukkingen:
  • Met als doel, met het doel om…
  • Door middel van
  • Met behulp van
  • Met de bedoeling
  • … is erop gericht
  • Met het oog op

Typische fouten

Let op: Verwar ‘opdat’ en ‘zodat’ niet met elkaar. ‘Opdat’ drukt een doel uit, maar is archaïsch. Een vlotter synoniem is ‘om’. 'Zodat' drukt een gevolg uit.

voorbeeldzinnen opdat versus zodat

• Opdat alles goed functioneert, moet u de tijdszone op uw computer goed instellen.
• Om alles goed te laten functioneren, moet u de tijdszone op uw computer goed instellen.
• Alle oogsten waren mislukt, zodat er voedselschaarste was.

Maak een tegenstelling

bv. Hoewel het mogelijk is om programma's in C++ te schrijven met de native development kit, schrijf je apps meestal in Java.

Alternatieven:

• verbindingswoorden: Enerzijds…anderzijds, aan de ene kant… aan de andere kant, niettemin, niettegenstaande (archaïsch), doch (archaïsch), toch, echter, maar, daarentegen, daartegenover, terwijl, integendeel, hoewel, desondanks, weliswaar
• uitdrukkingen:
  • In plaats van
  • In tegenstelling tot
  • Daar staat tegenover dat
  • Het verschil zit hierin dat
  • Er kan niet ontkend worden dat

Typische fouten

Gebruik geen twee tegenstellingen in één zin. Bv. Maar in die theorie vond X zich echter niet terug.

Nuanceer

bv. Een geïnterviewde heeft ook rechten, tot op zekere hoogte.

Alternatieven:

• verbindingswoorden: toch, enerzijds… anderzijds
• uitdrukkingen:
  • Tot op zekere hoogte
  • Hier kan de vraag gesteld worden of
  • Het is (helemaal) niet (zo) zeker dat
  • Het gaat hier niet om… maar om

Geef de oorzaak / reden

bv. Aangezien het onmogelijk is om elk van deze merken in overweging te nemen, creëert een consument bepaalde subgroepen uit de totale beschikbare poule.

Alternatieven:

• verbindingswoorden: doordat, daardoor, door, hierom, omdat, want, aangezien, wegens, vanwege, namelijk, immers
• uitdrukkingen:
  • Dat is te danken aan
  • Dat is te wijten aan
  • Dat bewijst dat
  • Dat verklaart waarom
  • De oorzaak ligt in
  • De reden is te vinden in /bij
  • Als gevolg van
  • Ten gevolge van

Geef het gevolg

bv. Elk kind is uniek, waardoor een juiste aanpak voor de omgang met een leerstoornis niet bestaat.

Alternatieven:

• verbindingswoorden: daarom, daardoor, waardoor, zodat, resultaat
• uitdrukkingen:
  • Vandaar dat
  • Het gevolg is dat
  • Daar komt uit voort dat
  • Dit alles toont aan dat
  • Onderzoek toont aan dat
  • De feiten bewijzen / weerleggen het
  • Dat heeft geleid tot

Stel een voorwaarde

bv. In De Officiis laat Cicero duidelijk verstaan dat handel een verwerpelijke bezigheid is, tenzij op grote schaal.

Alternatieven:

• verbindingswoorden: als, indien, mits, wanneer, tenzij
• uitdrukkingen:
  • Stel dat
  • In het geval dat
  • Aangenomen dat

Vat samen

bv. Samenvattend kunnen we stellen dat de gevonden onderzoeksresultaten aansluiten bij de beschreven scapegoat-theorie.

Alternatieven:

• verbindingswoorden: dus, kortom, daarom, concluderend, uiteindelijk, samengevat, samenvattend
• uitdrukkingen:
  • Hieruit volgt dat
  • Hieruit kunnen we afleiden dat
  • Alles bij elkaar genomen
  • Met andere woorden
  • Al met al
  • Dat houdt in dat
  • Alles afwegend